Toplantıda alınan bazı kararlar özet olarak aşağıda verilmektedir.
BASINDA FİKREN veya BEDENEN ÇALIŞANLARA VERİLEN BORÇ PARA; YAPILAN MUHTAÇLIK VE ÖLÜM YARDIMLARI
Kurumun teşkiline dair 195 sayılı Kanun’un 2 nci maddesinin üçüncü ve beşinci fıkraları ile bu Kanun’a dayanılarak yapılan Yönetmeliğin 102 ve 103 üncü maddelerinde, basında fikren veya bedenen çalışanlara verilmesi öngörülen borç para ve yapılacak yardımlara dair esas ve şartların yanı sıra uygulamaya ilişkin sair hususlar, Kurum Genel Kurulu tarafından yine bu Kanun’a dayanılarak alınan, 68 sayılı Genel Kurul kararının ilgili maddelerinde düzenlenmiştir.
Bu düzenlemelerden hareketle anılan Yönetim Kurulu toplantısında;
Kuruma intikal ettirilen borç para talebini ihtiva eden müracaatların yukarıda sözü edilen mevzuat hükümleri dairesinde değerlendirilmesi neticesinde, Kurum görev alanındaki İstanbul, Ankara, İzmir, Eskişehir, Konya, Kocaeli, Elazığ, Bursa, Balıkesir, Batman, Ordu, Bolu, Sakarya, Van ve Antalya illerinde neşrolunan resmi ilan yayınlama hakkını haiz Gazetelerde fikren veya bedenen çalışan 174 personelin her birine faizsiz ve 12/24 ay geri ödemeli 4.200,- Türk Lirası olmak üzere toplamda 730.800,- Türk Lirası borç para verilmesi kararı alınmıştır.
BASIN AHLAK ESASLARININ İHLAL EDİLDİĞİNE DAİR ŞİKÂYETLER
Basın Ahlak Esasları Hakkında 129 sayılı Genel Kurul kararının 3 üncü maddesine uygunluk arz edecek şekilde tekemmül ettirilen Kastamonu ilinde yayınlanan 1 Gazeteye ilişkin şikâyet dosyasının yanı sıra, Adana ilinde yayınlanan 1 Gazete hakkındaki 4 ayrı şikayet dosyası ile birlikte toplam 5 şikâyet dosyasının incelenmesi neticesinde;
-Kastamonu ve Adana illerinde yayınlanan 1’er Gazete ile alakalı şikâyetlerde öne sürülen hususların, söz konusu Genel Kurul kararının 1 inci maddesinde belirtilen Basın Ahlak Esasları ilkelerine aykırılık teşkil etmediği kanaatine varıldığından, ilgili Gazeteler hakkında cezai müeyyide tertip edilmesine mahal olmadığına karar verilmiştir.
MEVZUATI İHLAL EDEN MEVKUTELERE VERİLEN CEZALAR
Kurumun görev alanındaki yerlerde münteşir resmi ilan ve reklam yayını ile alakalı Gazeteler hakkında Kurum ilgili Birimleri tarafından icra edilen iş ve işlemler neticesinde;
-Bolu ilinde yayınlanan 3 Gazetenin birinin 67 sayılı Genel Kurul kararının asgari fiili satış adedini düzenleyen 55 inci maddesi birinci fıkrasının (c) bendi ve asgari kadroya ilişkin 73 üncü maddesi;
“Madde 55/c – Siyasi Gazetelerin, türüne ve yayın yerlerine göre aşağıda belirtilmiş olan günlük asgarî fiilî satış adetlerinin en az %50’sinin, bayiler aracılığıyla gerçekleştirilmesi şarttır:
c) Diğer şubelerin bulunduğu yerlerde yayınlanan siyasi sabah ve akşam gazeteleri 500.”
“Madde 73/a – Gazeteler, aşağıda belirtilen görevlerde, fikir işçisi sıfatıyla sarı basın kartı taşıyan veya fikir işçilerine ilişkin çalışma ve sosyal güvenlik mevzuatına ya da kamu yayın organlarının haber hizmetlerinde kamu hukuku statüsüne göre en az dört ayı devamlı olmak üzere toplam on iki ay çalışmış yahut iletişim fakülteleri veya diğer fakültelerin iletişimle ilgili bölümlerinden mezun olmuş veyahut meslek yüksekokullarının iletişimle ilgili bölümlerinden mezun olmak şartıyla basın yayın organlarında fikir işçisi statüsünde İŞKUR İşbaşı Eğitim Programı kapsamındaki çalışma süreleri de dahil en az dört ay ara vermeden çalışmış, asgari sayıda fikir işçisini kadrolarında çalıştırmak zorundadır.
a) Birinci kategoride olanlar: (1) Sorumlu Müdür (Yazı İşleri Müdürü), (1) Sayfa Editörü, (3) Muhabir,”
hükümlerini,
-Diğer Gazetenin aynı Genel Kurul kararının yukarıda bahsi geçen asgari fiili satış adedine ilişkin 55 inci maddesi birinci fıkrasının (c) bendinin yanı sıra 74 üncü maddesi;
“Madde 74- Bu Bölümün kapsamına dahil gazetelerin her sayısının satış fiyatı, katma değer vergisi dahil 20 Kr.’den, abone bedeli ise her sayısına ait satış fiyatı ile abonelik süresinin çarpımı sonucu bulunacak tutardan az olamaz. Ancak, aynı gazetelerin bayiler eliyle yapılan satış adedi ile bedeli tahsil edilmiş aboneleri toplamının il merkezlerinde en az 250, ilçelerde ise en az 100 adet olması gerekir.
Bayiler aracılığıyla yapılan satışlarda gazetelerin, tarihini taşıdığı gün saat 09.00’a kadar yayın yerlerindeki belli başlı bayilere dağıtılıp satışın fiilen ve teker teker yerine getirilmiş olması ve bu durumun gazeteler tarafından düzenlenecek icmal varakaları ve bayiler tarafından verilecek beyannamelerle valiliklere bildirilmek suretiyle belgelendirilmesi şarttır.”
hükümlerini,
-Bir diğer Gazetenin ise anılan Genel Kurul kararının yine yukarıda belirtilen asgari fiili satış adedine ilişkin 74 üncü maddesi;
hükmünü,
-Kayseri ilinde yayınlanan 1 Gazetenin 67 sayılı Genel Kurul kararının kadroya ilişkin 20 nci maddesi, asgari kadroya dair ve 51 inci maddesinin (d) bendi ile yukarıda açık hükmü verilen asgari fiili satış adedini düzenleyen 55 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi;
“Madde 20- Gazeteler, gazete yayınından beklenen amacı gerçekleştirebilecek sayıda kadro ve bu kadrolarda, fikir işçilerine ilişkin çalışma ve sosyal güvenlik mevzuatına uygun olarak kendileri ile yazılı sözleşmeler yapılıp tam gün ve tam ay üzerinden ücretleri ödenen, sigorta primleri ile vergilerinin tahakkukları yaptırılmış fiilen çalışan fikir işçileri bulundurmak zorundadır.”
“Madde 51/d-Gazetelerin, türüne ve yayınlandığı yere göre, ilgili çalışma mevzuatı gereğince, kendileri ile yazılı sözleşme yapıp 20 nci madde hükümlerine uygun olarak çalıştırmak zorunda olduğu fikir işçilerine ilişkin asgarî kadrolar aşağıda gösterilmiştir.
(d) Kurum’un şubesi bulunan diğer yerlerde yayınlanan günlük gazeteler: (1) Sorumlu Müdür (Yazı İşleri Müdürü), (1) Sayfa Editörü, (4) Muhabir, (1) Yazar veya Düzeltmen.”
hükümlerini ihlal ettiği kanaatine varıldığından,
195 sayılı Kanun’un 49 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi uyarınca muhatap 4 Gazetenin 1’er (birer) gün süreyle resmi ilan ve reklamlarının kesilmesine karar verilmiştir.
İKİ GAZETENİN ADLARININ DEĞİŞTİRİLMESİNE İZİN VERİLDİ
Kahramanmaraş ili Türkoğlu ilçesinde günlük olarak neşrolunan resmi ilan ve reklam yayınlama hakkını haiz Türkoğlu gazetesinin, adını “Yinemedya Türkoğlu” olarak değiştirme talebini havi 2 Haziran 2016 tarihli yazılı müracaatı,
Tekirdağ ili Çerkezköy ilçesinde günlük olarak neşrolunan resmi ilan ve reklam yayınlama hakkını haiz Çerkezköy gazetesinin, adını “Özgür Trakya” olarak değiştirme talebine ilişkin 30 Mayıs 2016 tarihli yazılı müracaatı
67 sayılı Genel Kurul kararının 33 üncü maddesinin üçüncü fıkrası;
“Yayınlama hakkı olan veya bekleme süresi içinde bulunan mevkutenin adını değiştirme talebinde bulunması halinde, Yönetim Kurulu, yaptıracağı soruşturma sonucunda mevkutenin öne sürdüğü gerekçenin haklı olduğu kanaatine varır ise bekleme süresine tabi olmaksızın ad değiştirmesine karar verir. Tekrar ad değişikliğinin talep edilmesi halinde ise talep aynı usule uyularak Genel Kurul’a intikal ettirilir ve burada karara bağlanır”
hükmü nazara alınmak suretiyle değerlendirilmiş olup, daha önce ad değişikliğinde bulunmadıkları anlaşılan ve ayrıca ad değişikliği ile alakalı gerekçeleri yerinde görülen Gazetelerin ad değişikliği taleplerinin kabul edildiği kendilerine tebliğ olunduktan itibaren en geç bir ay içinde bu değişikliği yapmak şartıyla bekleme süresine tabi olmaksızın Kahramanmaraş ili Türkoğlu ilçesindeki Gazetenin adını “Yinemedya Türkoğlu”; Tekirdağ ili Çerkezköy ilçesindeki Gazetenin ise adını “Özgür Trakya” olarak değiştirebilecekleri konusunda karar verilmiştir.
GENEL MÜDÜRLÜK ISRAR KARARINA İTİRAZ
Van ilinde günlük olarak yayınlanan resmi ilan ve reklam yayınlama hakkını haiz 3 Gazetenin, birinin 67 sayılı Genel Kurul kararının asgari kadroya ilişkin 51 inci maddesine, diğerinin yine aynı maddenin yanı sıra 20 nci maddeye üçüncüsünün ise ilgili Genel Kurul kararının asgari fiili satış adedine ilişkin 55 inci maddesine aykırı davranışları nedeniyle daha önce haklarında alınmış olunan Genel Müdürlük kararlarının kaldırılması yönündeki itirazlarının, Kurum Genel Müdürlüğünce konuyla alakalı tesis edilen işlemlerin yerinde olduğundan hareketle muhatap Gazetelerin talebinin reddine karar verilmiştir.