BİK Yönetim Kurulu Toplantısı yapıldı

Basın İlan Kurumu (BİK) Yönetim Kurulunun 2016 yılı 11 inci Toplantısı,  24 Mayıs 2016 tarihinde Kurumun Kocaeli, Bayramoğlu Tatil Köyü Sosyal Tesisi’nde yapılmıştır.

Toplantıda alınan bazı kararlar özet olarak aşağıda verilmektedir.

BASINDA FİKREN veya BEDENEN ÇALIŞANLARA VERİLEN BORÇ PARA; YAPILAN MUHTAÇLIK VE ÖLÜM YARDIMLARI

Kurumun teşkiline dair 195 sayılı Kanun’un 2 nci maddesinin üçüncü ve beşinci fıkraları ile bu Kanun’a dayanılarak yapılan Yönetmeliğin 102 ve 103 üncü maddelerinde, basında fikren veya bedenen çalışanlara verilmesi öngörülen borç para ve yapılacak yardımlara dair esas ve şartların yanı sıra uygulamaya ilişkin sair hususlar, Kurum Genel Kurulu tarafından yine bu Kanun’a dayanılarak alınan, 68 sayılı Genel Kurul kararının ilgili maddelerinde düzenlenmiştir.

Bu düzenlemelerden hareketle anılan Yönetim Kurulu toplantısında;

-Kuruma intikal ettirilen borç para talebini ihtiva eden müracaatların yukarıda sözü edilen mevzuat hükümleri dairesinde değerlendirilmesi neticesinde, Kurum görev alanındaki İstanbul, Ankara, İzmir, Balıkesir, Çorum, Afyon, Gaziantep, Elazığ, Antalya, Kocaeli, Tekirdağ, Zonguldak, Mersin, Trabzon, Malatya, Bursa, Konya, Adana, Sakarya, Kahramanmaraş, Diyarbakır ve Bolu illerinde neşrolunan resmi ilan yayınlama hakkını haiz Gazetelerde fikren veya bedenen çalışan 151 personelin her birine faizsiz ve 12/24 ay geri ödemeli 4.200,- Türk Lirası olmak üzere toplamda 634,200- Türk Lirası borç para verilmesi,

-Aynı mevzuat hükümleri uyarınca Kuruma başvuruda bulunan çalışamaz ve muhtaç durumdaki 1 gazeteciye 4.000,- Türk Lirası muhtaçlık yardımı yapılması kararlaştırılmıştır.

BASIN AHLAK ESASLARININ İHLAL EDİLDİĞİNE DAİR ŞİKÂYETLER

Basın Ahlak Esasları Hakkında 129 sayılı Genel Kurul kararının 3 üncü maddesine uygunluk arz edecek şekilde tekemmül ettirilen İstanbul ilinde yayınlanan 3 Gazeteye ilişkin 4 şikâyet dosyasının yanı sıra, Bursa ili İnegöl ilçesinde yayınlanan 1 Gazete hakkındaki şikâyet dosyası ile birlikte toplam 5 şikâyet dosyasının incelenmesi neticesinde;

-İstanbul ili ile Bursa ili İnegöl ilçesinde yayınlanan 1’er Gazete hakkındaki şikâyetlerde öne sürülen hususların, söz konusu Genel Kurul kararının 1 inci maddesinde belirtilen Basın Ahlak Esasları ilkelerine aykırılık teşkil etmediği kanaatine varıldığından, ilgili Gazeteler hakkında cezai müeyyide tertip edilmesine mahal olmadığına,

-İstanbul ilinde yayınlanan 1 Gazeteye dair 2 ayrı şikâyet dosyasının incelenmesi neticesinde konu Gazetenin vaki şikâyetlerden ilkinde yukarıda bahsi geçen Genel Kurul kararı gereği cezai müeyyide tertip edilmesine mahal olmadığına, diğer şikâyet dosyasının incelenmesi neticesinde ise açık hükmü verilen Genel Kurul kararının 1 inci maddesinin (g) bendi;

“Madde 1 – Bir kamu hizmeti olan gazetecilik, kişisel veya ahlaka aykırı amaç ve çıkarlara âlet edilemez ve kamu yararına aykırı bir şekilde kullanılamaz. Haberlerde ve olayların yorumunda gerçeklerden saptırma, çarpıtma veya kısaltma yoluyla amaçlı olarak ayrılınamaz. Doğruluğu kuşku uyandırabilen ve araştırılması gazetecilik imkânları içinde bulunan haberler, araştırılıp doğruluğuna emin olunmadan yayınlanamaz…”

(g) “Gazete ve dergiler, verdikleri gerçeğe aykırı bilgilerden dolayı, yollanacak yayın organına ve üçüncü kişilere hakaret ve suç unsuru içermeyen cevap ve düzeltme metinlerini; bunların gönderilmesine sebep olan yazının etkisini bütünüyle giderecek şekilde, günlük süreli yayınlarda cevap ve düzeltme metinlerinin alındığı tarihten itibaren en geç üç gün içinde, diğer süreli yayınlarda ise cevap ve düzeltme metinlerinin alındığı tarihten itibaren üç günden sonraki ilk nüshada, ilgili yayının yer aldığı sayfa ve sütunlarda, aynı puntolarla ve aynı şekilde yayımlar”

hükmünü ihlal ettiği kanaatine varıldığından 1 (bir) gün süreyle,

-Yine İstanbul ilinde yayınlanan 1 Gazeteye ilişkin vaki şikâyet dosyasının incelenmesi neticesinde de konu Gazetenin yukarıda anılan Genel Kurul kararının 1 inci maddesinin (g) bendi hükmünü ihlal ettiği kanaatine varıldığından 1 (bir) gün süreyle

195 sayılı Kanun’un 49 uncu maddesinin (a) bendi uyarınca resmi ilan ve reklam kesme cezası tatbik olunmasına karar verilmiştir.

MEVZUATI İHLAL EDEN MEVKUTELERE VERİLEN CEZALAR

Kurumun görev alanındaki yerlerde münteşir resmi ilan ve reklam yayını ile alakalı Gazeteler hakkında Kurum ilgili Birimleri tarafından icra edilen iş ve işlemler neticesinde;

• Erzurum ilinde günlük olarak yayınlanan 1 Gazetenin 67 sayılı Genel Kurul kararının içeriğe ilişkin 17 nci maddesi ile baskı tekniğini düzenleyen 26 ncı maddesi;

“Madde 17 – İlan, reklam, aynı mahiyetteki resim, yazı ve benzeri hazır kalıpların her sayıda güncelleştirilmesi asıldır. Ancak, genel konulara ait başlık, klişe veya filmlerin, gazete hakkındaki bilgilerin ve benzerlerinin, sürekli ve basında yerleşmiş teamüllere uygun olarak kullanılması mümkündür. Buna karşılık radyo ve televizyon programları, ekonomik tablolar, nöbetçi eczaneler, eğlence yerleri gibi konulara ilişkin diğer hazır kalıpların mahiyetlerinin gerektirdiği ölçüde güncel olması şarttır.”

“Madde 26 – Gazeteler basın sanayiindeki gelişmelere uygun olarak, dizgi-tertip ve baskı tekniğine özen göstermek ve rahatlıkla okunabilmek için, baskı hatalarını en aza indirmek, dizgi-tertip ve baskı tekniğinin gerektirdiği her türlü tedbiri almak zorundadır.”

hükümlerini,

• Yine aynı ilin Oltu ilçesinde haftada beş gün olarak yayınlanan 2 Gazetenin 67 sayılı Genel Kurul kararının asgari fiili satış adedine ilişkin 74 üncü maddesi;

“Madde 74- Bu Bölümün kapsamına dahil gazetelerin her sayısının satış fiyatı, katma değer vergisi dahil 20 Kr.’den, abone bedeli ise her sayısına ait satış fiyatı ile abonelik süresinin çarpımı sonucu bulunacak tutardan az olamaz. Ancak, aynı gazetelerin bayiler eliyle yapılan satış adedi ile bedeli tahsil edilmiş aboneleri toplamının il merkezlerinde en az 250, ilçelerde ise en az 100 adet olması gerekir.”

“Bayiler aracılığıyla yapılan satışlarda gazetelerin, tarihini taşıdığı gün saat 09.00’a kadar yayın yerlerindeki belli başlı bayilere dağıtılıp satışın fiilen ve teker teker yerine getirilmiş olması ve bu durumun gazeteler tarafından düzenlenecek icmal varakaları ve bayiler tarafından verilecek beyannamelerle valiliklere bildirilmek suretiyle belgelendirilmesi şarttır.”

hükmünü ihlal ettikleri kanaatine varıldığından Erzurum ilinde neşrolunan Gazetenin günlük yayınlanması hasebiyle 1 (bir) gün, Oltu ilçesindeki 2 Gazetenin ise haftada beş gün yayınlanması nedeniyle 1 (bir) sayı süreyle

195 sayılı Kanun’un 49 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi uyarınca resmi ilan ve reklamlarının kesilmesine karar verilmiştir.

ADANA İLİNDE YAYIN YAPAN BİR GAZETENİN İSim DEĞİŞİKLİĞİ İZNİ GENEL KURULA HAVALE EDİLDİ

Adana ilinde günlük yayın periyodu ile neşrolunan Gazete Hakikat 4 Mayıs 2016 tarihli yazısında isminin “Akdeniz Türk” olarak değiştirilmesi talebinde bulunmuştur. Bilindiği üzere 67 sayılı Genel Kurul kararının 33 üncü maddesinin üçüncü fıkrasında mevkutelerin adını değiştirme talebinde bulunması halinde Yönetim Kurulu, tekrar ad değişikliği talep edilmesi halinde ise, talebin aynı usule uyularak, Genel Kurula intikal ettirilip burada karar verileceği hükme bağlanmıştır.

Bu durum muvacehesinde Adana ilinde neşrolunan Gazete Hakikat’in “Akdeniz Türk” olarak ad değişikliği talebinin, yukarıda atıfta bulunulan 67 sayılı Genel Kurul kararı uyarınca Genel Kurula havalesi hususu takdir ve tensiplerine sunulmuştur.