Edebiyatçı ve siyasetçi Samet Ağaoğlu yâd edildi

Haber Merkezi (bik.gov.tr)- Basın İlan Kurumu (BİK) ile Edebiyat Sanat ve Kültür Araştırmaları Derneği (ESKADER)’in ortaklaşa düzenlediği “Matbuat Dünyasından Sanatkâr Çehreler” isimli programda, 18 Mayıs 2017’de Çemberlitaş Basın Müzesi’nde gerçekleştirilen etkinlik kapsamında, ünlü edebiyatçı ve siyasetçi Samet Ağaoğlu yâd edildi.

Programın moderatörlüğünü şair ve yazar Şamil Kucur yaparken, panelde konuşmacı olarak edebiyatçı ve yazar Mehmet Nuri Yardım ve yazar Murat Başaran yer aldı.

Şamil Kucur takdim konuşmasının ardından, sözü ilk konuşmacı olan Murat Başaran’abıraktı.

‘Ağaoğlu ilginç bir kişiliktir’

‘Samet Ağaoğlu’nun hikâyeciliğinde farklı bir tarz vardır. Öyküleri şizofren karakterlerle beslenir. Zaten bir yazarı tanımak için yazdıklarına bakmak lazımdır. İlginç bir kişiliktir’ diyen Başaran sözlerinin devamında şunları dile getirdi, ‘Karakterleri huzursuz bir aydın portresidir. Şizofreni saplantılı insanları konu eden bir öykücülüğü vardır. Hastalıklı karanlık bir durum söz konusudur. Aynı zamanda otoriter bir babadır. Yazarın hayatına bakıldığında neredeyse olumlu bir şey yoktur. Dostoyevski’nin izinden gittiği bilinir. Ağaoğlu, problemli karakterler üzerine çalışır. Yazarın belli başlı eserleri olmasına rağmen piyasada yer edinememiştir.’ diyen Başaran sözlerini şu şekilde tamamladı, ‘Eserlerinde karanlık havayı yakalamak mümkündür. Örneğin, doğumu bekleyen bir çocuğun sakat doğabileceği korkusu, hastanede olup biteni bir kavanozda anlatan deli tiplemesi, ateşler içinde sayıklayan hasta vs. Katırın Ölümü hikâyesi hicve yöneliktir. Adalet mülkün temelidir anlayışından beslenir.  Ağaoğlu’nun hikâyeleri insanın karanlık yönlerini keşfe çıkmak isteyenler için muazzamdır.’

İkinci konuşmacı olan Mehmet Nuri Yardım, yazarın belli başlı 4 hikâyesinden bahsettikten sonra, yazara ait hatıraları ve edebi eserleri de davetlilere aktarmasının ardından program sona erdi.

Samet Ağaoğlu kimdir ?

Samet Ağaoğlu Azerbaycan’dan Türkiye’ye göç eden Ağaoğlu ailesinin dördüncü çocuğudur ve kendisi gibi yazar ve fikir adamı olan Ahmet Ağaoğlu’nun oğludur. İlk ve orta öğretimini Bayazıt Fevziye Lisesi’nde yaptıktan sonra, 1929 yılında Ankara Lisesi’nden mezun olmuştur. 1931 yılında Ankara Hukuk Mektebi’ni bitirdikten sonra Strazburg’a giderek üniversitenin “Yüksek Etüdler” bölümünde 16 ay okumuş, ancak doktorasını tamamlayamamış, babasının işlerinin bozulması üzerine yurda dönmek zorunda kalmıştır. Yurda döndükten sonra Ekonomi ve Ticaret Bakanlıklarında bazı üst düzey görevlerde bulunmuş, 1946 yılında devlet hizmetinden ayrılmıştır.

Avukatlık yapmaya başladığı sırada Demokrat Parti saflarında politikaya atılmıştır. 1950, 1954 ve 1957 seçimlerinde üç dönem milletvekili seçilmiştir. Çalışma, Sanayi ve Devlet Bakanlıkları yapmıştır. 27 Mayıs 1960 askeri müdahalesinde tutuklanıp hüküm giymiştir. Ömür boyu hapisle cezalandırıldı. İmralı ve Kayseri cezaevlerinde tutuklu kaldı. 1964 yılında Yassıada’da cezasını çekerken çıkan özel bir afla salıverildi. Bundan sonra siyasetle dolaylı olarak ilgilendi.

Kendini tümüyle yazılarına verdiği sırada 6 Ağustos 1982’de ölmüştür.

Yazmaya lise sıralarında başlayan Samet Ağaoğlu, 1929 – 1931 yıllarında Behçet Kemal Çağlar, Ahmet Muhip Dıranas gibi arkadaşlarıyla Hep Gençlik adında bir dergi çıkarmıştır. Strazburg yaşamını anlatan ilk öyküleriyle görünmüştür. Politik çalışmaları dolayısıyla kitaplarını uzun aralıklarla çıkarmış, ancak yaşamının sonuna kadar yazınla ilgisini koparmamıştır.

Yazılarında Samet Agayef imzasını da kullanmıştır.

Samet Ağaoğlu Eserleri

Öykü

1944 Strassburg Hatıraları

1950 Zürriyet

1953 Öğretmen Gafur

1957 Büyük Aile

1964 Hücredeki Adam

1965 Katırın Ölümü

Diğer Eserleri

1944 Kuvayı Milliye Ruhu

1958 Babamın Arkadaşları

1967 Sovyet Rusya İmparatorluğu

1968 Arkadaşım Menderes

1972 Marmara’da Bir Ada

1973 Demokrat Parti’nin Doğuş ve Yıkılış Sebepleri

1980 İlk Köşe

1992 Siyasî Günlük