Basın İlan Kurumu’ndan yeni düzenlemeler

Basın İlan Kurumu Genel Kurulunun 28, 29 ve 30 Kasım 2018 tarihlerinde gerçekleştirilen toplantısında, Resmi İlan ve Reklamlar ile Bunları Yayınlayacak Süreli Yayınlar Yönetmeliğinin 19, 53, 54, 56, 73, 83 ve 86 ncı maddelerinin değiştirilmesi kararlaştırılmıştı. Yönetmelik değişikliği, Resmi Gazetenin 8 Aralık 2018 tarih ve 30619 sayılı nüshasında yayımlandı.

Resmi ilan ve reklamların yayınından beklenen amacın gerçekleştirilmesini sağlamak için bu ilan ve reklamların dağıtım esasları, süreli yayınlara yükletilecek vasıf ve vecibelere ilişkin esas ve usuller Basın İlan Kurumu teşkiline dair 195 sayılı Kanunun 34, 35, 36 ve 53 üncü maddelerine göre Basın İlan Kurumu Genel Kurulu tarafından tespit edilmektedir.

Bu doğrultuda Basın İlan Kurumu Genel Kurulu tarafından kabul edilen Resmi İlan ve Reklamlar ile Bunları Yayınlayacak Süreli Yayınlar Yönetmeliği 5 Ekim 2016 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanarak geneli itibariyle 1 Ocak 2017 tarihinde yürürlüğe girmişti.

Günümüz koşulları ile teknolojinin hızlı bir şekilde sürekli değişim ve gelişim içerisinde olmasından dolayı oluşan ihtiyaç ve beklentiler doğrultusunda yüklenilen kamu görevinin daha verimli bir şekilde yürütülmesi için söz konusu Yönetmeliğin bazı maddeleri yeniden düzenlenmiştir.

Yayınlama hakkının durması, Tutulacak defterler ve Aylık beyannameye ilişkin 19, 53 ve 54 üncü maddeler:

Resmi ilan yayınıyla alakalı gazeteler Resmi İlan ve Reklamlar ile Bunları Yayınlayacak Süreli Yayınlar Yönetmeliğinin aylık beyannameye ilişkin 54 üncü maddesi uyarınca ait olduğu aya dair kâğıt, baskı, fiili satış-iade ve kadro ile alakalı sair bilgi ve belgeleri ihtiva eden aylık beyannamelerini her ayın son günü esas alınmak kaydıyla takip eden ayın en geç yirmi üçüncü günü elektronik ortamda Basın İlan Kurumunun ilan bilişim sistemi İLANBİS üzerinden görev alanlarına göre Kuruma ya da ilgili Valiliklere ulaştırmak zorundadır.

Konuyla alakalı gazetelerin mevzuat gereği olan ve 31 Aralık 2017 tarihine kadar fiziki ortamda da tutabildikleri kâğıt stok, baskı, bayi ve iade ile abone defterleri için 1 Ocak 2018 tarihi itibariyle alt yapı hizmeti Basın İlan Kurumu tarafından sağlanan elektronik ortamda İLANBİS üzerinden tutulma zorunluluğu getirilmişti.

Sözü edilen defterlerin içeriğine işlenmesi gereken bilgilerin günü gününe kaydedilmesi gerekmekle birlikte, bu kayıtlar kadro ile alakalı hususların dışında aylık beyannamelerin muhteviyatındaki kâğıt, baskı, fiili satış-iade ve varsa abone bilgilerinin esasını oluşturmaktadır.

Mevzuat gereği tutulması zorunlu olan sözü edilen defterler için elektronik ortama geçilmesini müteakip gazetelerin kâğıt, baskı, fiili satış-iade ve varsa abonelere dair mevcut iş ve işlemler anlık takip edilebilmektedir. Bu nedenle anılan bilgilerin aylık beyanname yoluyla gönderilmesine ihtiyaç kalmadığı görülmüştür.

Dolayısıyla Yönetmeliğinin aylık beyanname başlıklı 54 üncü maddesi, istisnai olarak fikir işçileri kadrosunda istihdam edilecek kişilere dair hususları ihtiva edecek şekilde madde başlığı da değiştirilmek suretiyle yeniden düzenlenmiştir.

Bu maddeyle bağlantılı olarak aynı Yönetmeliğin yayınlama hakkının durmasını düzenleyen 19 uncu ve tutulacak defterlere ilişkin 53 üncü maddeleri de değiştirilmiştir. Sözü edilen 19, 53 ve 54 üncü maddelerin değişiklik hükümleri muhatap gazetelerin mağduriyete uğramamaları ve de gerekli intibak çalışmalarının yapılmasına imkan sağlanması amacıyla 1 Nisan 2019 tarihinde yürürlüğe girecektir.

Ek gösterge şartlarına ilişkin 73 üncü madde:

Resmi İlan ve Reklamlar ile Bunları Yayınlayacak Süreli Yayınlar Yönetmeliğinin tadil edilmesine karar verilen maddelerinden bir diğeri de Basın İlan Kurumunun görev alanındaki anılan Yönetmeliğin yayın yerlerine dair istisnalar başlıklı 109 uncu maddesinin birinci fıkrasında tasrih olunan yayın yerlerinde neşrolunan resmi ilan yayınlama hakkını haiz gazetelere tatbik edilen yine bu Yönetmeliğin ek gösterge şartlarının düzenlendiği 73 üncü maddesinin birinci fıkrasının (ğ) bendi hükmüdür.

Resmi ilanların gazetelerde yayınlanma amaçlarından birisi de mümkün olduğunca en fazla potansiyel muhatapları olan ilgililerine ulaşılabilmesidir. Bu nedenle günümüz mevcut şartları gözetilerek bu ilanların gazetelerin sadece basılı sayılarında yayınlatılmakla kifayet edilmeyip daha önce mevzuatta yapılan düzenlemeyle resmi ilanların aynı gazetelerin basılı sayılarıyla birlikte kendilerine ait internet haber sitelerinde yayını zorunlu kılınmıştır.

Bilahare resmi ilan yayınıyla alakalı gazetelerin internet haber sitelerinin ziyaretçi sayılarında farklılık arz ettiğinden hareketle mevcut uygulamayı daha etkin ve verimli kılmanın yanı sıra ilgili gazeteleri teşvik etmek amacıyla sözü edilen 73 üncü maddenin birinci fıkrasının (ğ) bendi ile gazetelerin basılı sayılarında yayınlanan resmi ilanların eş anlı olarak yayınlandığı bu gazetelerin internet haber sitelerindeki dijital pano (Widget) uygulamasıyla Basın İlan Kurumu ilan portalı www.ilan.gov.tr internet sitesine belirli sayıda sayfa görüntülenmesinin sağlanması durumunda ilgili gazetelere esas gösterge sayılarının 1/6’sı oranında ek resmi ilan istihkakından yararlanabilme imkânı getirilmişti.

Ne var ki şimdiye kadar yapılan uygulamalardan bahsi geçen ek resmi ilan istihkakından yararlanılması noktasında mevcut sayfa görüntülenme sayılarının bu konuda tek kriter olarak tutulmasının yeterli olamayacağı görüldüğünden anılan (ğ) bendi, aynı bentte belirtilen sayfa görüntüleme sayılarının belirli orandaki (1/10) farklı kullanıcılar tarafından yerine getirilmesi halinde, bu bent hükmünden faydalanılmasına cevaz verecek şekilde yeniden düzenlenmiştir. Bu maddede yapılan değişiklik uygulama birlikteliği sağlamak amacıyla 1 Ocak 2019 tarihinde yürürlüğe girecektir.

Alt vasıflı gazetelerin resmi ilan yayınlama hakkı ile Vasıflı gazete adaylarına ilişkin 83 ve 86 ncı maddeler:

Aynı yayın yerinde münteşir vasıflı gazetelerin tümünün alt vasıflı gazete statüsüne geçmeyi talep etmeleri durumunda, bu tür yayın yerlerinde yayınlama hakkı olmayan bir gazetenin resmi ilan yayınlama talebinde bulunması halinde bekleme süresinin on iki ay şeklinde uygulanması ve bu sürenin kısa olması hasebiyle vasıflı statüsünden alt vasıflı statüsüne geçme düşüncesinde olan gazeteler bu konuda tereddüt etmekteydi.

Bu nedenle oluşan tereddütlerin giderilmesi amacıyla, anılan Yönetmeliğin vasıflı gazete adayları başlıklı 83 üncü maddesinin ikinci fıkrası hükmünde yer alan alt vasıflı gazetelere ilişkin bekleme süresi on iki aydan on sekiz aya çıkarılmıştır.

Resmi İlan ve Reklamlar ile Bunları Yayınlayacak Süreli Yayınlar Yönetmeliğinin 86 ncı maddesinin ikinci fıkrası hükmündeki 1,12 metrekare yüzölçümü de aynı Yönetmeliğin asgari yüzölçümü başlıklı 76 ncı maddesiyle uyumlu hale getirilmesi amacıyla 0,90 metrekare olarak değiştirilmiştir.

Bu maddelerde yapılan değişiklikler Resmi Gazetede yayımlandığı bugün (8.12.2018) itibariyle yürürlüğe girmiştir.

Diğer taraftan Kurumun 195 sayılı Kanunla yükletilen kamu görevinin mevcut günümüz teknolojik imkânlarından yararlanmak suretiyle ve de ihtiyaçlara cevap verebilecek şekilde daha etkin ve verimli kılınması noktasında sözü edilen Yönetmeliğin teslim yükümlü başlıklı 56 ncı maddesinde de değişiklik yapılmıştır.